Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską, czyli do chwili osiągnięcia przez dziecko pełnoletności lub do momentu, gdy rodzic nie zostanie pozbawiony władzy rodzicielskiej.
Przedstawicielstwo rodziców obejmuje dokonywanie czynności prawnych, dokonywanie czynności przed sądami i innymi organami państwowymi w tym organami administracyjnymi. W ramach tych czynności mieści się przede wszystkim zarząd majątkiem dziecka, podejmowanie czynności w ramach pieczy nad dzieckiem (np. udzielenie zgody na operację czy też pobranie krwi), a także inne czynności z pogranicza spraw majątkowych i osobistych dotyczących dziecka, takie jak zawarcie umowy w sprawie alimentów czy też należnego dziecku odszkodowania.
Rodzice mają obowiązek uzgadniania decyzji dotyczących reprezentacji dziecka, w przeciwnym wypadku rozstrzygać powinien sąd rodzinny. Warto dodać, że w razie złożenia przez rodziców w tym samym momencie sprzecznych oświadczeń dotyczących dziecka, żadne z nich nie odniesie skutku.
Zdarzają się jednak takie sytuacje, w których rodzic- pomimo posiadania pełnej władzy rodzicielskiej– nie może reprezentować swojego dziecka. Przede wszystkim żaden z rodziców nie może reprezentować dziecka przy czynności prawnej pomiędzy dziećmi pozostającym pod ich władzą rodzicielską.
Przykład? Małżonkowie posiadają dwoje małoletnich dzieci. Jedno z nich otrzymało mieszkanie w ramach darowizny od dziadków. Dziadkowie nalegają, aby w połowie właścicielem mieszkania został również drugi wnuk. Najprostszym rozwiązaniem jest dokonanie darowizny 1/2 udziału w prawie własności nieruchomości pomiędzy dziećmi. Żadne z małoletnich dzieci nie może samodzielnie stanąć przed notariuszem i dokonać darowizny. Wydawać by się mogło, że mogą to za nich uczynić rodzice. Jednak nie tym razem. Przy tego typu umowie to nie rodzice, lecz ustanowieni przez sąd rodzinny kuratorzy będą reprezentować dzieci.
Poczytaj o dziecku jako Twoim wspólniku w spółce z o.o. >>
Kolejny zakaz dotyczy reprezentacji dziecka przy czynnościach prawnych pomiędzy dzieckiem a drugim z rodziców lub jego małżonkiem. Nie jest to jednak zakaz bezwzględny, ponieważ istnieją od niego wyjątki.
Jeden z rodziców może reprezentować dziecko przy czynności prawnej dokonanej z drugim z rodziców (ojczymem, macochą), gdy czynność polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo dotyczy należnych dziecku środków utrzymania i wychowania (alimentów). Pierwszy wyjątek dotyczy zawarcia umowy darowizny (nieobciążonej), drugi natomiast umowy o należne dziecku alimenty.
Czynności, w ramach których rodzice nie mogą reprezentować małoletnich dzieci zdarzają się bardzo rzadko, tym nie mniej warto o nich pamiętać, tak aby w tych wyjątkowych sytuacjach odpowiednio wcześniej wystąpić do sądu rodzinnego z wnioskiem o ustanowienie kuratora.
