Dzisiaj postanowiłam na moim blogu zamieścić krótkie wyjaśnienia na temat możliwości udziału dzieci w postępowaniu sądowym w sprawie o rozwód. Nie dziwię się, że klienci, którzy się do mnie zgłaszają i którzy mają małoletnie dzieci, niemalże zawsze pytają o to, czy w rozprawie będą musiały lub czy też powinny uczestniczyć ich dzieci.
Przede wszystkim Drogi Czytelniku musisz wiedzieć, że polski proces cywilny rozróżnia przesłuchanie małoletniego w charakterze świadka od wysłuchania małoletniego.
Decydujące znaczenie ma wiek dziecka. Małoletni, którzy nie ukończyli lat trzynastu, a zstępni stron (a zatem, dzieci, wnuki itd.), którzy nie ukończyli lat siedemnastu, nie mogą być przesłuchiwani w charakterze świadków. Wobec tego sprawach o rozwód dzieci, które nie ukończyły lat trzynastu nie mogą być przesłuchiwane przez Sąd w charakterze świadków.
Ograniczenie to dotyczy nie tylko dzieci stron, ale wszystkich małoletnich (np. dzieci małżonka z pochodzących z jego poprzedniego związku). Jednakże, w przypadku wspólnych dzieci małżonków ograniczenie przez ustawodawcę przesłuchania w charakterze świadków jest dalej idące, ponieważ dotyczy ono małoletnich, którzy nie ukończyli lat siedemnastu.
Pamiętaj, że dzieci poniżej 17. roku życia, nie mogą występować w roli świadka w procesie rozwodowym swoich rodziców.
Od przesłuchania dziecka w charakterze świadka należy odróżnić wysłuchanie dziecka przez sąd w postępowaniu cywilnym. W niektórych przypadkach rozmowa z dzieckiem może okazać się niezwykle pomocna, ze względu na rodzaj sprawy rozpoznawanej przez sąd.
Do takich spraw należy m.in. postępowanie w sprawach o rozwód, w sytuacji, gdy konieczne jest ustalenie sytuacji dzieci stron, postanowienie z kim dzieci pozostaną po rozwodzie, gdzie będzie ich stałe miejsce zamieszkania. Dlatego też Sąd jest uprawniony do wysłuchania dziecka, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia oraz stopień dojrzałości dziecka na to pozwala.
Wysłuchanie to powinno dotyczyć wyłącznie spraw związanych bezpośrednio z małoletnim. Wysłuchanie dziecka powinno odbywać się w możliwie komfortowych warunkach dla dziecka, poza salą sądową, najczęściej w specjalnie do tego przeznaczonym pokoju przesłuchań małoletnich. Zdarza się, że wysłuchanie małoletniego odbywa się w obecności psychologa, jednakże nie jest konieczne.
Z mojego doświadczenia wynika, że Sądy w sprawach o rozwód bardzo niechętnie przesłuchują małoletnich kierując się przede wszystkim ich dobrem. Występowanie przez dziecko w sprawie dotyczącej ich rodziców wiąże się dla niego z ogromnym stresem, którego małoletni i tak doświadcza już przez sam fakt rozpadu rodziny.
Nawet jeżeli dziecko ma ukończone 17 lat i wyraża chęć zeznawania w sprawie o rozwód rodziców, zawsze proszę moich klientów aby poważnie przemyśleli to, czy chcą swoją pociechę dodatkowo angażować w konflikt dorosłych.
***
Poczytaj też o tym, czy Facebook może być dowodem w sprawie rodzinnej >>
