Od podatków nie uciekniesz. Utrzymanie Państwa kosztuje i my wszyscy się na to składamy. Gorzej jeśli raptem dowiadujemy się, że naszym przedsiębiorczym małżonkiem zaczyna interesować się urząd kontroli skarbowej. W domu zaczyna się burza, bo przecież mamy wspólność majątkową, mieszkanie na kredyt, samochód na kredyt, trochę oszczędności zgromadzonych „na czarną godzinę”. Perspektywa tego, że fiskus może zabrać nam to wszystko, co wspólnymi siłami do tej pory zgromadziliśmy, nie wygląda dobrze …
Ordynacja podatkowa mówi, że podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki. W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność, obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Fiskus może więc zająć to co wspólne, jak również to co małżonek- dłużnik nabył przed zawarciem małżeństwa lub to co weszło do jego majątku (np. darowizna dokonana na jego rzecz).
Poczytaj o tym, jakimi składnikami majątku nie musisz się dzielić >>
Gdy „robi się gorąco” zaczyna się nerwowe poszukiwanie szansy na uratowanie majątku- może „szybki rozwód” lub też „szybka separacja”, intercyza? A wszystko po to, aby pod względem prawnym powstały dwa osobne majątki. Jak się po czasie okazuje, w ten sposób nie da się uniknąć odpowiedzialności za długi podatkowe.
Zapamiętaj!
Skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:
- zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej;
- zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu;
- ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka,
- uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.
Jeżeli organ podatkowy chce prowadzić egzekucję z majątku wspólnego małżonków, musi wówczas wystawić tytuł wykonawczy na oboje małżonków (jest to dokument, z którego wprost wynika, że postępowanie egzekucyjne może się toczyć przeciwko obojgu małżonkom).
Kwestia odpowiedzialności z majątku wspólnego za długi powstałe w trakcie trwania wspólności majątkowej między małżonkami wydaje się dość jednoznaczna. Problem pojawia się gdy fiskus domaga się zapłaty za długi podatkowe powstałe przed zawarciem związku małżeńskiego.
Sądy różnie rozstrzygają tego typu sprawy. Warto jednak wskazać na orzeczenia, zgodnie z którymi majątek wspólny podlegał ochronie przed egzekucją administracyjną. Przykładowo w wyroku z 22 maja 2012 r. Sąd Najwyższy odnosząc się do odpowiedzialność za nieopłacone składki wobec ZUS uznał, że „(…) z majątku wspólnego mogą być zaspokojone tylko te zobowiązania, które powstały w czasie trwania wspólności ustawowej (…)” (wyr. SN z 22.5.2012 r., II UK 339/11, OSNP 2013, Nr 7–8, poz. 97).
Podobnie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 29.8.2012 r., sygn. akt III AUA 1211/12 uznając, że „Odpowiedzialność z majątku wspólnego płatnika składek i jego małżonka za należności z tytułu składek, wynikająca z treści art. 29 § 1 OrdPod w zw. z art. 31 ustawy z – 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), powstaje dopiero z chwilą zawarcia małżeństwa i dotyczy tylko tych zobowiązań składkowych, które powstały w czasie trwania wspólności ustawowej”.
Każdą sprawę należy oceniać indywidualnie. Ten wpis to nie jest odpowiedź na każdy problem podatnika. Jedno jest jednak pewne, urzędnicy – tak jak my wszyscy- również popełniają błędy. Dlatego też jeśli tylko ustawa daje nam szansę zaskarżenia decyzji (a w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym – wniesienia zarzutów), korzystajmy z tego i pamiętajmy o dochowaniu terminów!
