Separacja jest swego rodzaju alternatywą dla rozwodu – dzięki możliwości jej zniesienia, może stanowić dobre rozwiązanie dla małżonków, którzy widzą możliwość powrotu do wspólnego pożycia w przyszłości. Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje dwie możliwości jej uzyskania – w trybie nieprocesowym (tzw. separacja za porozumieniem stron) oraz w normalnym procesie (separacja sądowa).
Separacja za porozumieniem stron
Pierwsza możliwość uzyskania separacji polega na tym, że sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania małżonków. Sprawa o separację jest wówczas rozpoznawana w tzw. trybie nieprocesowym. Postępowanie ogranicza się zazwyczaj do przeprowadzenia jednej rozprawy, po której sąd wydaje postanowienie. Oznacza to, że uzyskanie separacji bez jakiegokolwiek udziału sądu nie jest możliwe. Mimo tego, rozpoznanie sprawy o separację w trybie nieprocesowym pozwala zakończyć ją dużo szybciej niż w trybie procesowym. Orzeczenie separacji za porozumieniem stron jest możliwe, jeśli małżonkowie są w tej sprawie zgodni, a ponadto nie mają wspólnych małoletnich dzieci. W postanowieniu o separacji przeprowadzonym w trybie nieprocesowym sąd nie rozstrzyga o winie rozkładu pożycia (występują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy). Może natomiast zawrzeć w postanowieniu rozstrzygnięcie np. co do alimentów na rzecz współmałżonka, sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania czy podziału majątku – oczywiście jeśli małżonkowie są co do niego zgodni.
Separacja sądowa
Jeżeli małżonkowie nie są zgodni co do orzeczenia separacji, każdy z nich może wystąpić do sądu okręgowego z pozwem przeciwko współmałżonkowi. Postępowanie polega na przeprowadzeniu jednej lub kilku rozpraw – tylu, ile jest potrzebnych do właściwego rozpoznania sprawy, a kończy się wydaniem wyroku. W praktyce, sprawy te często trwają dłużej właśnie ze względu na konieczność rozstrzygnięcia sporu między stronami. W przypadku separacji sądowej, sąd orzeka o winie każdego z małżonków, tak jak w przypadku rozwodu (chyba, że małżonkowie z tego zrezygnują). Ponadto sąd może też orzec w kwestiach takich jak: władza rodzicielska, kontakty z dzieckiem, alimenty na rzecz współmałżonka i dzieci, sposób korzystania ze wspólnego mieszkania czy podział majątku. Warto też mieć na uwadze, że w sprawach o separację sąd może orzec o alimentach dla współmałżonka na takich samych zasadach, jak w sprawie rozwodowej.
Ile kosztuje sprawa o separację?
W przypadku wniosku o orzeczenie separacji za porozumieniem stron, opłata od niego wynosi 100 zł. Za pozew o separację (czyli wtedy, gdy będzie ona rozpoznawana w „normalnym” trybie procesowym) trzeba zapłacić więcej, bo 600 zł (tyle samo, co za pozew rozwodowy).
Może zainteresuje Cię również:
